Informacje podstawowe

Badanie może być przeprowadzone w pozycji leżącej, stojącej lub tzw. „kolankowo-łokciowej”. Lekarz najpierw ogląda okolicę odbytu. Następnie wprowadza do odbytnicy palec chroniony rękawiczką i pokryty środkiem zmniejszającym tarcie (wazeliną, lignokainą w żelu). Opuszką palca lekarz zakreśla pełny obwód na każdej głębokości, aby uzyskać informację o wszystkich ścianach odbytu i odbytnicy.

Badanie per rectum umożliwia:

-ocenę skóry wokół odbytu i wykrycie zmian zapalnych, przetok czy ropni tej okolicy, -ocenę napięcia zwieracza odbytu (mięśnia, który „zamyka” odbyt, rozluźniając się tylko w czasie wypróżnienia)-pozwala wykryć nieprawidłowości w kanale odbytu oraz w końcowym odcinku odbytnicy (guzki krwawnicze, potocznie zwane hemoroidami, polipy, owrzodzenia, zwężenia, guzy),-ocenić wielkość, kształt i konsystencję gruczołu krokowego (prostaty) u mężczyzn.

Najistotniejszy aspekt profilaktycznego badania per rectum

Ponieważ rak jelita grubego często zlokalizowany jest w zasięgu palca, można w ten sposób wykryć we wczesnym stadium 70 % nowotworów odbytnicy, stanowiących ok. 30 proc. wszystkich nowotworów jelita grubego. Rak jelita grubego jest jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w Polsce, a rocznie rozpoznaje się ok. 11 tys. nowych zachorowań. Odsetek 5-letnich przeżyć nie przekracza 20 proc. Zachorowalność na raka jelita grubego wzrasta po 50. roku życia. Od 50 proc. do 70 proc. nowotworów umiejscawia się w końcowym odcinku jelita grubego. Ze względu na koszt, dostępność, nieinwazyjność i czułość, badanie per rectum uznawane jest za jedno z podstawowych badań przesiewowych pozwalających na wczesne rozpoznanie raka jelita grubego.

Przygotowanie do badania

Nie ma potrzeby specjalnego przygotowania do badania per rectum.