Informacje podstawowe

PSA (z ang. prostate specific antigen, czyli specyficzny antygen sterczowy) jest białkiem specyficznym dla nasienia (ejakulatu). Jest wytwarzany przez komórki nabłonka kanalików gruczołu krokowego. Uwalnia się również z prawidłowych komórek gruczołowych stercza w niewielkich ilościach do krwi i jest oznaczany po pobraniu krwi żylnej. Przy występowaniu raka stercza poziom PSA w surowicy krwi znacznie się podnosi. Poziom ten może być podwyższony także przy innych chorobach stercza - nie tylko przy raku tego narządu. Łagodny rozrost stercza i stany zapalne mogą również spowodować podniesienie poziomu PSA. wynik tego badania może być także zniekształcony wtedy, gdy pacjent przeszedł wcześniej niektóre inne badania. Na przykład badanie cystoskopowe, punkcję i elektroresekcja gruczołu krokowego.

Najistotniejszy aspekt profilaktyczny oznaczania PSA

Oznaczenie poziomu PSA we krwi żylnej pozwala wykryć raka prostaty w bardzo wczesnym stadium rozwoju.Normy PSA zmieniają się z wiekiem. Wzrost stężenia PSA w krwi jest ostrzeżeniem, że w prostacie może rozwijać się rak, nawet jeśli guz jest tak mały, że trudno go wykryć w czasie badania per rectum. Należy również pamiętać, że pomiar stężenia PSA nie jest pomiarem w 100% swoistym i specyficznym, gdyż ok. 25 proc. mężczyzn z prawidłowym poziomem tego białka jednak choruje na raka prostaty, a ponad 50% mężczyzn z podwyższonym poziomem PSA ma zdrowy gruczoł krokowy.W diagnostyce prostaty lekarz zwykle zleca dodatkowo wykonanie ultrasonografii, a czasem także biopsji stercza.

Przygotowanie do badania

Nie ma potrzeby specjalnego przygotowania do oznaczania PSA